भारत के प्रमुख पर्यटन स्थल Tourist places in india

 

भारत के प्रमुख पर्यटन स्थल 

Tourist places in india

स्थान /राज्य 

पर्यटन स्थल 

निर्माण कर्ता 

निर्माण वर्ष 

औरंगाबाद (महाराष्ट्र)

अजन्ता की गुफाएँ

गुप्त शासक एवं वकाटक

200 ई.पू. से

700 के मध्य

एलोरा की गुफाएँ

बौद्धों अनुयायी शासक

450-650 ई.

मुम्बई (महाराष्ट्र)

एलीफैंटा की गुफाएँ

राष्ट्रकूट द्वारा

8वीं सदी ई. 

हैदराबाद 

(आन्ध्र प्रदेश) 

गोलकुंडा का किला

कुतुबशाही

1518-1687

केरल

कोचीन का किला

पुर्तगालियों द्वारा

1503

चित्तौड़गढ़ (राजस्थान)

विजय स्तंभ

महाराणा कुम्भा

1458-68 ई.

दिल्ली

होज खास

अलाउद्दीन खिलजी

1305

दिल्ली

तुगलकाबाद

गयासुदीन तुगलक

1321-25

अजमेर (राजस्थान)

आना सागर

अरुणोराज

1135-50

दिल्ली

फिरोजाबाद

फिरोजशाह तुगलक

1354

बूंदी (राजस्थान)

बूंदी का किला

राजानगर सिंह

1354

उदयपुर (राजस्थान

पिछोला झील

महाराणा उदय सिंह 

1382-1421

अजमेर (राजस्थान)

दरगाह अजमेरशरीफ

सुल्तान गयासुद्दीन

1464

जोधपुर (राजस्थान

जोधपुर दुर्ग

राव जोधा जी

1899 ई.

अलवर (राजस्थान

मुसी रानी की छतरी

महाराजा विनय सिंह

1815 ई. 

उदयपुर (राजस्थान)

फतह सागर

महाराणा फतह सिंह

1678 ई. 

उदयपुर (राजस्थान)

जय समद

महाराणा जय सिंह 

1961 ई. 

डीग (राजस्थान)

डीग महल

राजा बदन सिंह

1725 ई. 

बूंदी (राजस्थान)

रानी की बाड़ी

रानी नाथवती

1700 ई. 

बूंदी फोर्ट (राजस्थान

छत्र महल

रानी छत्रसाल

1531 ई. 

बीकानेर (राजस्थान)

जूनागढ़ किला

राजा जय सिंह

1587 ई.

धौलपुर (राजस्थान)

कानपुर महल

शाहजहाँ

1640 ई.

बूंदी फोर्ट (राजस्थान

अनिरुद्ध का महल

राजा अनिरुद्ध सिंह 

1679 ई. 

जयपुर (राजस्थान)

जन्तर-मन्तर

सवाई जय सिंह

1727-34 ई. 

जयपुर (राजस्थान)

नाहरगढ़ फोर्ट

सवाई जय सिंह

1734 ई.

जयपुर (राजस्थान

जयगढ़ फोर्ट

सवाई जय सिंह

1726 ई. 

भतरपुर (राजस्थान)

भरतपुर का किला

राजा सूरजमल सिंह

1732-1802 ई.

जयपुर (राजस्थान

हवा महल

महाराजा प्रताप सिंह

1799 ई.

जोधपुर (राजस्थान

उम्मेद भवन

महाराजा उम्मेद सिंह

1905 ई. 

आगरा 

(उत्तर प्रदेश

आराम बाग

बाबर

1526 ई. 

दिल्ली

लाल किला

शाहजहाँ

1648 ई.

दिल्ली

हुमायूँ का मकबरा

हाजी/हमीदा बानो बेगम 

1572 ई. 

श्रीनगर

शालीमार बाग

जहाँगीर

1616 ई. 

चेन्नई (तमिलनाडु)

सेन्ट जार्ज किला

ईस्ट इंडिया कम्पनी

1653 ई. 

सासाराम (बिहार)

शेरशाह का मकबरा

शेरशाह के पुत्र

1539-45 ई. 

केरल 

डच महल

पुर्तगालियों द्वारा 

1557 ई. 

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

फतेहपुर सिकरी

अकबर

1571 ई. 

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

आगरा फोर्ट

अकबर

1566 ई.

दिल्ली

पुराना किला

शेरशाह सूरी

1540-44 ई.

मथुरा 

(उत्तर प्रदेश)

सती बुर्ज

राजा भगवानदास

1570 ई.

आगरा फोर्ट (उत्तर प्रदेश)

जहाँगीर महल

अकबर

1566 ई. 

सिकंदरा 

(उत्तर प्रदेश)

अकबर का मकबरा

जहाँगीर

1613 ई.

इलाहाबाद 

(उत्तर प्रदेश

अकबर का किला

अकबर

1575 ई.

जम्मू-कश्मीर

चश्मा शाही मस्जिद

अली मरदान खाँ

1642 ई.

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

एतमादुद्दौला का मकबरा

नूरजहाँ

1626 ई.

जम्मू-कश्मीर  

निशांत बाग

 

आसफ खाँ (नूरजहां का भाई)

1633

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

चीनी का रौजा

शाहजहाँ

1639 

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

शीश महल

शाहजहाँ

1637 ई.

आगरा 

(उत्तर प्रदेश

खास महल

शाहजहाँ

1636 ई. 

आगरा फोर्ट (उत्तर प्रदेश)

दिवाने खास

शाहजहाँ

1637 ई. 

लखनऊ 

(उत्तर प्रदेश)

बड़ा इमामबाड़ा

नवाब आसफ उद्दौला

1784 ई. 

लखनऊ 

(उत्तर प्रदेश

छोटा इमामबाड़ा

मुहम्मद अली शाह

18वीं शताब्दी 

बंगलोर (कर्नाटक)

टीपू का महल

हैदर अली (टीपू सुल्तान)

18वीं शताब्दी

लाल बाग

हैदर अली (टीपू सुल्तान) 

18वीं शताब्दी

पटना (बिहार

गोलघर

ब्रिटिश सरकार

1786 ई.

पटना (बिहार)

पादरी की हवेली

फादर कापुचिन

1751 ई.

कोलकाता 

(प. बंगाल) 

विलियम फोर्ट

लॉर्ड क्लाइव

1757-81 ई

औरगांबाद (महाराष्ट्र)

बीबी का मकबरा

औरंगजेब

1679 ई.

दिल्ली

सफदरजंग का मकबरा

शुजाउद्दौला

1753-54 ई. 

तमिलनाडु

विवेकानन्द रॉक मेमोरियल

विवेकानंद मेमोरियल कमिटि

1970 ई.

इलाहाबाद 

(उत्तर प्रदेश)

आनन्द भवन

मोती लाल नेहरू

1930

ऋषिकेश (उत्तराखण्ड)

लक्ष्मण झूला

ब्रिटिश सरकार

1939 ई.

हैदराबाद 

(आ. प्रदेश)

चार मीनार

कुली कुतुबशाह

1591 ई.

चेन्नई (तमिलनाडु

काँचीपुरम का मंदिर

पल्लव राजा

छठी शताब्दी

ग्वालियर 

(मध्य प्रदेश)

मान मंदिर

राजा मानसिंह तोमर 

1486-1516 ई.

मृगनयनी का महल 

राजा मानसिंह तोमर

1486-1516

खजुराहों 

(मध्य प्रदेश)

कंदरिया महादेव

चन्देल राजाओं ने 

1025 से 1050 ई.

धार 

(मध्य प्रदेश)

धार का किला

मोहम्मद तुगलक 

1344 

पुरी (उड़ीसा)

कोणार्क मंदिर 

नरसिंह देव प्रथम

13वीं शताब्दी

जगन्नाथ मंदिर

गंगा देव (गंग वंश)

12वीं शताब्दी

खजुराहों 

(मध्य प्रदेश)

चौंसठ योगिनी मंदिर

चन्देल राजाओं ने

950 ई.

वैलूर

चेन्ना केशव मंदिर

विष्णु वर्धन

1116 ई

छतरपुर 

(मध्य प्रदेश

लक्ष्मण मंदिर 

चन्देल राजाओं ने

950-1050 ई.

माउंट आबू (राजस्थान

दिलवाड़ा का जैन मंदिर

विमल शाह

1031 ई.

वृंदावन 

(उत्तर प्रदेश)

गोविन्द देव का मंदिर 

राजा मान सिंह

1590 ई. 

राधा वल्लभ मंदिर

सुन्दर दास भटनागर

1626 ई

गया (बिहार)

विष्णुपद मंदिर

रानी अहिल्याबाई

1787 ई. 

पटना (बिहार

हरमंदिर

महाराजा रणजीत सिंह

1802 ई.

अमृतसर (पंजाब)

स्वर्ण मंदिर की स्वर्णछत

महाराजा रणजीत सिंह

1802 ई.

कोलकाता 

(प. बंगाल) 

काली मंदिर

रानी राश मोनी

1847 ई

स्थान /राज्य 

पर्यटन स्थल 

निर्माण कर्ता 

निर्माण वर्ष 

दिल्ली

अक्षरधाम मंदिर

स्वामी नारायण संस्थान

2005

लोटस टेम्पल

करीबर्ज सहबा

1986

कुतुब मीनार

कुतुबद्दीन ऐबक

1193

राष्ट्रीय संग्रहालय

सांस्कृतिक मंत्रालय

1960

राष्ट्रपति भवन

ब्रिटिश सरकार/लुटियंस

1929 

मोती मस्जिद

औरंगजेब

1659

जामा मस्जिद

शाहजहाँ

1650-56

खिड़की मस्जिद 

गयासुद्दीन तुगलक

1326 

लक्ष्मी नारायण मंदिर 

बिरला परिवार

1938

नैनीताल (उत्तराखंड)

जिम काजेट पार्क

सर मेलकम हैले

1935

मुम्बई (महाराष्ट्र)

गेटवे ऑफ इंडिया

जार्ज विटेट

1924

प्रिन्स ऑफ वेल्स म्यूजियम

जॉर्ज पंचम

1916

श्रीनगर (कश्मीर)

हजरतबल मस्जिद

ईनायत बेगम

1700 

चरार-ए-शरीफ

जैनुल आबद्दीन

1460

जम्मू-कश्मीर 

पत्थर मस्जिद

नूरजहाँ

1623

आगरा 

(उत्तर प्रदेश)

जामा मस्जिद

शाहजहाँ

1644

मोती मस्जिद

शाहजहाँ

1646-53

मथुरा 

(उत्तर प्रदेश

द्वारिकाधीश का मंदिर 

ग्वालियर के भक्त

1914

हैदराबाद 

(आ. प्रदेश)

मक्का मस्जिद 

कुली कुतुबशाह 

1614

पटना (बिहार)

शेरशाही मस्जिद 

परवेज शाह

1621

अजमेर (राजस्थान)

जैन मंदिर 

सेठ मूलचंद सोनी

1865

Leave a Reply