ब्रिटिश भारत में प्रकाशित समाचार-पत्र एवं पत्रिका

ब्रिटिश भारत में प्रकाशित समाचार-पत्र एवं पत्रिका

 

बंगाल गजट

  • प्रकाशन वर्ष – 1780
  • प्रकाशन-स्थल – कलकत्ता
  • प्रकाशन भाषा –  अंग्रेजी
  • संस्थापक/ संपादक – जेम्स ऑगस्टस हिक्की
  • (भारत का पहला समाचार पत्र)

उदन्त मादण्ड

  • 1826
  • कलकत्ता
  • हिंदी 
  • जुगल किशोर
  • (हिंदी भाषा में पहला साप्ताहिक समाचार पत्र) 

अमृत बाजार

  • 1868
  • कलकत्ता
  • वांग्ला, 
  • मोतीलाल घोष, 
  • शिशिर कुमार घोष 
  • 1878 से अंग्रेजी में प्रकाशन

पायनियर

 

केसरी

मराठा

नेटिव ओपीनियन

  • 1864
  • बंबई 
  • अंग्रेजी
  •  वी. एन. मांडलिक

दर्पण

  • 1832
  • बंबई 
  • मराठी
  • बाल शास्त्री
  •  (प्रथम मराठी समाचार पत्र)

बंगाली 

कॉमन वील 

कविवचन सुधा

  • 1867
  •  संयुक्त प्रांत (उ.प्र.)
  •  हिंदी
  • भारतेंदु हरिश्चंद्र

 

हरिश्चंद्र मैगज़ीन

  • 1872-73
  •  संयुक्त प्रांत 
  • (उ.प्र.)
  •  हिंदी
  • भारतेंदु हरिश्चंद्र

हिंदुस्तान स्टैंडर्ड 

  • 1899
  •  दिल्ली
  • अंग्रेजी
  • सच्चिदानंद सिन्हा

हिंदी प्रदीप 

  • 1877
  •  संयुक्त प्रांत (उ.प्र.)
  •  हिंदी
  • वालकृष्ण भट्ट

यंग इंडिया

नव जीवन

हरिजन 

द इंडिपेंडेंट 

हिंदुस्तान टाइम्स

 

  • 1924
  • दिल्ली (कुछ स्रोतों में वंबई)
  • अंग्रेजी
  • के. एम. पणिक्कर

नेशनल हेराल्ड

द ट्रिब्यून

  • 1881
  • लाहौर 
  • अंग्रेजी
  • दयाल सिंह मजीठिया

अल हिलाल 

  • 1912
  • कलकत्ता
  • उर्दू
  • मौलाना अबुल कलाम

अल विलाग

  • कलकत्ता
  • उर्दू
  • मौलाना अबुल कलाम

कॉमरेड

  • 1911
  • कलकत्ता
  • अंग्रेजी
  • मुहम्मद अली 

हमदर्द

  • 1913
  • उर्दू
  • मुहम्मद अली 

प्रताप

  • 1913
  • कानपुर
  •  हिंदी
  • गणेश शंकर विद्यार्थी 

गदर

  • 1913
  • सैन फ्रांसिस्को
  • उर्दू
  • लाला हरदयाल

गदर

हिंदू पैट्रियट

  • 1853
  • अंग्रेजी
  • हरिश्चंद्र मुखर्जी, 
  • गिरीश चंद्र घोष

Leave a Reply