मनुष्य शरीर में सबसे छोटी ग्रंथि है

Q. मनुष्य शरीर में सबसे छोटी ग्रंथि है RRB Loco Pilot Questions

(A) लीवर

(C) पिट्यूटरी

(B) थायरॉयड

(D) लार ग्रंथि

Ans -पिट्यूटरी

पीयूष ग्रंथि (Pituitary Gland

  • यह मानव शरीर की सबसे छोटी अंतःस्रावी ग्रंथि होती है। 

  • पीयूष ग्रंथि कपाल की स्फीनॉएड हड्डी की ‘सेला टर्सिका’ नामक अस्थिगुहा में स्थित होती है, जो हाइपोथैलेमस से एक वृंत (Stalk) द्वारा जुड़ी रहती है। 

  • पीयूष ग्रंथि, अन्य अंतःस्रावी ग्रंथियों के स्रावण को, व्यक्ति की वृद्धि, स्वास्थ्य, लैंगिक विकास आदि को नियंत्रित करती है, अतः इसे ‘मास्टर ग्रंथि’ कहते हैं।पीयूष ग्रंथि द्वारा स्रावित प्रमुख हार्मोन्स

  • वृद्धि हार्मोन /सोमेटोट्रोपिक हार्मोन Growth Hormone or Somatotropic Hormone)

  • ऑक्सीटोसिन (Oxytocin) 

  • वेसोप्रेसिन (Vasopressin)/एंटी डाइयूरेटिक हार्मोन (Antidiuretic Hormone-ADH) 

  • मिलैनोसाइट प्रेरक हार्मोन (Melanocyte Stimulating Hormone-MSH) 

  • प्रोलैक्टिन (Prolactin-PRL) 

  • लुटिनाइजिंग हार्मोन (LH) 

  • पुटिका प्रेरक हार्मोन (Follicle Stimulating Hormone) 

  • एड्रीनोकॉर्टिकोट्रॉपिक हार्मोन (ACTH) 

  • थायरॉइड प्रेरक हार्मोन (Thyroid Stimulating Hormone-TSH) 

Leave a Reply